Bu davranışlar duygular olarak adlandırdığımız konsantre düşünceler ve bunlara bağlı kimyasallar ile yapılanır.
1-Tekrar eden düşünce ve davranış
2- Kural, ilke değer ve inanca dönüşür
3-Nöro netleri oluşur
4- Nöro netlere birer salgı kodlanır. Bu salgılar adrenalinden endorfine kadar değişebilir.
Temelde korku (endişe) ve mutluluk arasındaki dozajı ayarlarlar temel renkler Kırmızı (korku) mavi (özgürlük/ huzur) yeşil ( sevgi) Siyah(boşluk)
Sağ beyinde kayıtlı olaylar dizisi gerçek yaşam ile benzeşen her durumda bu nöro netler aktive olarak otomatik tepki ve davranışları ortaya çıkarırlar.
Kompleks yapıdaki ilk deneyimler tekrar aşamasında iken sol beyinde farkındalık yaratılır. Bu farkındalık eşliğinde tekrar eden deneyim sağ beyine nöro netlerini örmeye başlar. Nöro net örümü tamamlanıp davranış pekiştikten sonra sol beyin farkındalığı bu yeni oluşan alan üzerinden çekilir.
İdeal durum öğrenilen becerinin/aktive olan yeteneğin kendiliğindenlikle/sağ beyin dinamiği ile görevi bütünlük içinde uygulamasıdır.
Farkındalığı/ öz gözlemi güvenlik endişesi ile fazla tutmak göreve hazır nöro netlerin devreye girmesini sekteye uğratabilir.
Ya olmazsa endişesi her yeni öğrenimde aslında sigorta programından başka bir şey değildir. Ancak sigorta programı yani esas öğrenilen deneyim gerçekleşmezse şu olur bu olur korkutması öğrenilmekte olan yeni deneyim/beceri/program diğer güvenlikle ilgili güçlü temel programların devreye girmesine neden olur.
Sağ beyinin geri ödeme yapabilmesi için sol beyin tarafından yaratılan gözlem butonun kapatılması gerekir. Gözlem ve denetim etkisine seyirci ya da karışan etkisi de diyebiliriz. İster iç ister dış kaynaktan olsun sürekli gözlem özellikle onay ve alkış yerine müdahale/uyarı/ekleme/tehdit taşıyorsa nöro net oluşumun getirdiği kendi kendine çalışan sistemin her seferinde devreden çıkmasına (sigortanın atıp akışın kesilmesine) neden olacaktır.
Bu durum nöro netlerin aktive olup enerjinin akışı ile ortaya çıkan mekanik moment etkisinin sistemin içinden aksi yönde bir güç ile kesilmesi anlamına gelmektedir. Bu durum tıpkı bir motoru sürekli çalıştırıp ağır piston kolları harekete geçmeye başladığında durdurmaya benzer. Motor veya insanoğlu için son derce yorucu ve sinir bozucu bir prosese dönüşebilir.
Sağ beyin/otomatik davranış veya yetenek devreye girdiğinde dikkat(sol beyin) askıdadır. Sol beyinin uyaran ile ani çağırılışı dikkatin toplanmasında güçlük dikkat dağınıklığı denen durumu doğuracaktır.
Günlük görevler beyinlerimizdeki farklı beceri ve yetenekler ile gerçekleştirilirler. Bu bir nöro net skalası anlamına gelmektedir ve doğal olarak kişilere göre geniş bir çeşitlilik gösterebilir.
Uyaranlar uyardıkları kişilerde aynı nöro net hiyerarşisi beklentisi içindedirler. Başarılı bir görevin herkes için 10 aşamalı bir nöro net dağılımından geçtiğini düşünelim. Ne var ki bu nöro netlerin hiyerarşisi ve proses sıraları kişiden kişiye değişebilir. Benzer sıralamayı görmediğinde gözlemleyen içeriden veya dışarıdan tepki ve uyarı gelir.
Gözlem içeriden geldiğinde araç yoğun düşünsel trafikte güvenle sağa çekilme deneyimine benzeyebilir (Bu durumlara önceden oluşmuş bir hikayesi varsa kendini suçlama/yetersiz bulma eşlik edebilir veya nötr durumda ise sükûnetle düzeltme yapılır). Bununla birlikte uyaran dışarıdan geldiğinde uygulayıcı dikkat dağınıklığı ve bölücünün/eklemenin/tehdidin şiddetine göre duygulanım geliştirecektir.
Diğer bir durum ise 10 nöro net aşamalı bir görev (Nöro sistem)için uygulayıcıda henüz tamamlanmamış, sisteme eklenmesi gereken (2) nöro net daha bulunması durumudur. 8 nöro neti proses etmek işi yapılıyormuş ve bitiyormuş gibi göstersede 2 nöro netin eksikliği görevin başarılmasını engelleyecektir.
Sigorta programları yukarıda belirtilen hem farklı sıralamalı uygulamalar hemde eksik uygulamalarda devreye girmektedir. Eksik nöro netin gözlemleyen tarafından basit bildirimleri(deneyim içermeyen veya nlp algı kanalına girmeyen) fayda getirmeyecek, kişi kendi algı kanalı ile bu nöro netle ilgili oluşumu yani deneyimi tamamlayana kadar 10 adımlık göreve dair eksiklik giderilemeyecektir. Olumlu ve olumsuz sonuç çoğunlukla zamansal duygusal ve maddi açıdan genelde maliyetlidir. Nöro net gelişimi önemli bir (w) iştir yani emektir. Bu bakımdan maddi, fiziksel ve psikolojik dövizler cinsinden karşılığı vardır.
Kimi zaman eksik nöro netin tamamlanması ise kendisini unutturmayacak bir deneyim ile geldiğinden 10 adımlık sıralamada belirgin yerini alacaktır. Travmatik öğrenimler bu nöro sistemlerin kimi netlerinin oluşumunda salgıların/duyguların kimyasal kodlarının devreye girmesi ile kendilerini unutulmaz kılmaya yarayabilirler.
İster 1 yaşında yeni yürümeye başlayan çocuğunuzun eşikten atlaması veya duygusal bir ilişkide paylaşım ile ilgili prosesler olsun isterse karmaşık bir ticari yatırım prosesi olsun öğrenim ve uygulama kuralı/nöro sistem kurulma kuralı değişmeyecektir.
Başarılı nöro sistemler akışkan bir hıza ve güven hissi veren bir bütünlüğe sahiptirler. Bu türden olumlu deneyimler ister kendi içimizde oluşsun ister gözlemlediğimiz bir başka kişide olsun özgüven ve güven duygusunu verirler.
Bazı nöro sistemler yaş ilerlese de eksik kalabilirler. Eksik kalmalarının altındaki neden doğal olarak bilgi veya deneyim eksikliğidir. İkili ilişkideki tekdüze aynı türden etkileşimler, değişmeyen sosyo ekonomik ortam ve koşullar bu nöro sistemlerin tamamlanmasını engelleyecek veya geciktirecektir. Bu türden bir deneyim aktif olarak yaşam kalitesinin veya ilişkide sevgi ve katkı düzeyinin düşmesine yol açabilecektir. Pasif olarak ise olgunlaşmama veya çocuksuluk ile çekingenlik devreye girebilecektir.
Kişinin gelişiminin durması demek nöro sistemlerin ve bölgesel entegrasyonların oluşumun durması demektir.
Bu tür bir ortamda; ister üniversitede profesor olalım, ister evli çocuklu, isterse dağ başında bir çoban, doğal kaderimiz olan gelişime önemli bir direnç yaşamaya başladığımız anlamına gelir.
Her tamamlanan nöro sistem gelişim adına kat edilen bir mesafedir. Belirli aralıklarla olumlu destekler ile tamamlanan nöro sistemler özellikle ikili ilişkilerde ilişkiye uyum/bütünlük, keyif, heyecan, çekicilik, güven ve bağlılık getirir. Beyin, metabolizma sağlıklı gelişim ortamına bağlılık geliştirir.
Nöro sistemlerin bölgesel ve bütünsel entegrasyonu ise bireysel evrim yolculuğumuzun son durağı olan aydınlanmaya kadar ilerlemektedir.
Nöro netlerin nöro sitemlere dönüşümü veya bölgesel entegrasyonlar bize gestaltları yani buluşları getirir.
Bütünlenme anları/buluşlar önemli moment etkileri olan kırılma noktalarıdır. Tıpkı bir otomobildeki vitese benzetilebilir. Üst vitesin sistemin geneline hız ve moment olarak katkısı bir alt vitesten hiperbolik olarak daha yüksektir. Diğer taraftan sürekli aynı viteste aracı zorlamak/gelişime ve hızlanmaya direnç ise motoru ısıtmanıza ve yakmanıza neden olabilir.
Kültür: Toplumsal Kültür, Aile Kültürü
Belirli davranış ve alışkanlıkların aile değerlerine/yaşayışına ya da toplumsal geleneklere göre sağ beyinde kemikleşmiş hali. Tamamlayıcı ve geliştirici davranışlarda /nöro sistemlerde eksiklik/uyumsuzluk.
İşletim sistemi uyumsuzluğu windows versus linux veya mac ile donatılmış bilgisayarların bir taskı yapmak için korporasyonu esnasında ortaya çıkan uyumsuzlukların tümü.
İşletim sistemlerini birbirinden ayıran firma kültürleridir: Apple veya Microsoft gibi.
Eski ve yeni sistemle çalışan iki bilgisayar karşılaştığında değerlendirme hızından kaynaklanan önemli bir sürat farkı ilk uyumsuzluğu yaratacaktır. Burada belirttiğim değerlendirme prosesi tamamen sağ beyindeki deneyimlenmiş/ hazır nöro netler ve nöro sistemlerden oluşmaktadır.
Bölgesel entegrasyon seviyelerine ulaşmış bir sağ beyin ile nöro netlerin basamak proseslerini tamamlayan bir diğer sağ beyin arasında büyük farklar oluşacak, ilgi alanları her iki beyninde ihtiyaçlarına göre farklı kademelerde kurgulanacaktır.
Hazır net ve sistemlerin varlığı, değerlendirme sistemini hızlandırdığı gibi yeni entegrasyon ihtiyacından kaynaklanan ilginin farklı ve diğer deneyimlenmemiş alanlara kaymasına neden olacaktır.
Tam bu noktada survival uyumu eksikliği ve denetçi/gözlemleyen müdahaleleri devreye girmekte ve sandal sallanmaya başlamaktadır. Küreklerin uyumlu çekilmesi bir yana kişiler ayağa kalkmış sandalda oradan oraya adım atmaya ve botu batırma tehlikesi yaratmaya başlamışlardır.
3.sınıf öğrencilerin yanına 1. sınıf öğrencilerini almak gibi: Enerjiler, ilgi alanları deneyimler birbirinden oldukça farklıdır.
Erkekler sağ beyinde duygusal kodda yer alan temel güvenlik konularını sol beyinde halen canlı tutmakta temel yaşam ihtiyaçlarını(beslenme/maddiyat, üreme, korunma) alanı olabildiğince güçlü doyuracak davranış/önlem biçimleri sergilemektedir.
Kadınlarda sağ beyindeki temel güvenlik programları onlara güveni getirecek iki bilinen aracın varlığını taleptedir: 1- maddiyat 2- maddiyatı getirecek araç: Erkek. İkinci madde ayrıca kadının üretken ve korumacı doğasının diğer parçasını tamamlar. Erkek hem güveni getirecek maddiyatı getirebilir. Hem de dişinin doğasında onu güden doğurganlık olgusunu gerçekleştirmesine yarar. Bununla birlikte korumacı ve ortam sağlayıcı yapısı dişiye kendi yavrularının da fiziksel ve psikolojik olarak güven ve gelişimde olabilmesi adına erili istetir.
Koruma ve ortam sağlama uzun bir prosestir ve yaşam boyu devam edebilir. Erilin içindeki dişil enerji derecesine onu da aynı görevleri uygulamakta yönlendirecektir. Fazlasıyla eril olan bir erkek bağlılıktan uzak olabilir. Diğer taraftan fazlasıyla dişil enerjisi yükselen bir erkek ise koruma ve ortam sağlama görevlerini dişilden daha fazla yüklenmeye başlarsa üretkenliğini yani sanatını icra ederek maddiyatını sağlama yönünü devreye sokamayabilir.
Aynı şekilde bir dişide eril enerjisinin derecesine göre yaşamını yönlendirecektir. Fazlasıyla eril enerji bir dişinin eril görevleri yüklenip dişil doğayı terk etmesine yol açabilir.
Bu gibi durumlar doğalar içinde farklı çatışmalara yol açabilir. Esas olan dişil ve eril enerjileri her cinsin bedeninde dengelemesidir. Dişil ve eril enerjiler söyleminin altında her iki enerjinin gündelik yaşamda hata bulma ve görevleri üstlenme şekli vardır.