Ülkemizde sanayinin ve girişimin geçmişi, gelişmiş toplumlara göre oldukça mütevazi seviyede kalmaktadır.
Sanayileşmiş toplumlarda özellikle üretim endüstrileri söz konusu olduğunda, kurumların, mühendislik, arge, proje yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi, finans, bütçe, insan kaynakları, planlama gibi ana süreçlerine dair deneyim ve birikimler yüzyıllara dayanırken, toplumumuzda üretim ve girişim alanına dair bilgi ve deneyim son otuz yılda oluşmaya başlamıştır.
Endüstriyel, akademik- bilimsel, sosyal, siyasal örgüt ve organizasyonları yüzyıllara uzanan sürelerde inşa etmek, yönetmek ve geliştirmek ve sonra bunlardan üreyip toplumsal yaşama eklenen rafine bilgiye ulaşmak zorlu bir yolculuk, farklı gerekleri olan bir evrim olarak karşımıza çıkmaktadır.
Örgütün evrimi diyebileceğimiz bu süreçte, fikirler ve fırsatların girişimlere, sonrasında bir organizasyona dönüşmesi ve sonuçta belirli fazlardan geçtikten sonra kurumsallaşması beklenmektedir.
Tabi bu aşamada, bahsettiğimiz evrimsel basamakların sağlıklı kat edilebilmesi için, yönetim bilimi ve eylemi öne çıkmaktadır. Yönetim eylemi liderlikten, planlamaya kadar bir çok metodu içerirken bu metotların verim oluşturması adına bütünsel bir sistem içerisinde bir araya geliyor olması ise kaçınılmazdır.
Aksi takdirde tek başına uygulanan bir eylemin veya metodun organizasyon içerisinde her bir beklentiyi yerine getirmesi pek mümkün değildir. Tecrübeler göstermektedirki ancak genelin katılımları, kollektif plan, amaç ve motivasyonlar, sistem alt yapısı, finansal kontrol, yetkin kaynaklar gibi daha bir çok unsur bir araya geldiğinde sistem ve sürdürebilirlik oluşmaya başlamaktadır.
Yönetim biliminde ve evrensel kültürde metotlar, kurallar ve ideal yönetim öğütleri için geniş bir literatür bulunmaktadır. Öte yandan ülkemizin gençlik çağında olan iş ve yönetim yapısını pekiştirmek için, yine genç liderlerin bütünsel bir sistem oluşturması adına hep birlikte ele alınmasını dilediğim bir kaç yönetim metot ve kuralını burada baştan paylaşmak isterim.
GENÇ LİDERLER İÇİN YÖNETİMİN 30 ALTIN KURALI
- ORGANİZASYON: DOĞRU ORGANİZASYONEL YAPIYA VE ORGANLARA SAHİP OLDUĞUNUZDAN EMİN OLUN. ORGANİZASYON YAPINIZA ŞEFFAF ŞEKİLDE TÜM ÇALIŞANLAR TARAFINDAN ULAŞILSIN VE GÜNCEL TUTULSUN. POZİSYONLANDIRMAYI LİYAKAT KRİTERLERİNE VE İŞ ANALİZİNE GÖRE HERKES İÇİN ANLAŞILIR BASİTLİKTE VE AÇIKLIKTA KURUN. KİMSE NEDEN BEN DAHA ALT-ÜST POZİSYONDAYIM, ÜCRETİM NEDEN BÖYLE DEMEK DURUMUNDA KALMASIN.
- KRITİK YAPISAL ORGANLAR: YÖNETİM KURULU, AİLE KURULU/KONSEYİ, İCRA KURULU, DANIŞMA KURULU, BÜTÇE KOMİTESİ, KOORDİNASYON KURULU VE İŞLEVSEL DEPARTMANLAR (ÖRN, FİNANS, SATIŞ, PROJE, ÜRETİM, AR-GE, LOJİSTİK, KALİTE, İK, VS.) GİBİ KRITİK ÖNEMDEKİ YAPISAL ORGANLARI BÜYÜME SÜRDÜKÇE İNŞA ETMEYE HAZIR OLUN.
- AİLE ANAYASASI: AİLE FİRMASI İSENİZ MUTLAKA AİLE ANAYASASI OLUŞTURUN. AİLE BİREYLERİNİN ÇALIŞMA, ÜCRETLENDİRME VE KURUMDAN KAYNAKLANAN DİĞER HAKLARINI TARAFSIZ BİR METİNE DÖKÜN. ADALET VE HAK DAĞITIM İŞİNİ KENDİNİZİN VEYA KİŞİLERİN OMZUNA YÜKLEMEYİN. ŞİRKET SINIRLARI İÇERİSİNDE AİLE İÇİ KİMLİKLERİNİZ VE BU KİMLİKLERİN GÜCÜ İLE DEĞİL PROFESYONEL KİMLİK, SORUMLULUK VE SAYGIYLA İŞ GÖRMENİZ GEREKTİĞİNİ UNUTMAYIN. BU DAVRANIŞI KARŞINIZDAKİNDEN BEKLEMEDEN ÖNCE SİZ YERİNE GETİRİN.
- TESİS VE SİSTEM: DONANIM, ERP-MRP ALT YAPISINI EN İYİ ŞEKİLDE KURUN. TESİS MİMARİ ALT YAPISINI PERSONELİNİZ VE KENDİNİZ AÇISINDAN GÖSTERİŞTEN UZAK AMA GURUR VERECEK ŞEKİLDE OLUŞTURUN. NİCELİK, NİTELİK VE İŞLEVE EŞ DEĞER VERİN.
- DEĞER AKIŞI: TÜM ÜST VE ALT ORGANLARI VE İŞLEVLERİNİ, DEĞER AKIŞLARI VE ETKİLEŞİMLİ SÜREÇLER OLARAK GÖRÜN. BÖYLECE BİR SÜRECİ DİĞERİNDEN DAHA ÖNEMLİ GÖRME HATASINA DÜŞMEYİN.
- STRATEJİK PLANLAMA: ÖLÇEĞİNİZDEN BAĞIMSIZ OLARAK OLMAZSA OLMAZ BİR ANA YÖNETİM METOTUDUR. BİR ÇOK ALT KRITİK METODUN UYGULANMASINI SAĞLAYAN ORTAMI OLUŞTURUR. STRATEJİK PLANLAMA ÇALIŞMASININ NE OLDUĞUNU MUTLAKA ÖĞRENİN VE YAPIN. STRATEJİK PLANLAMA ÇALIŞMASI YAPMADAN TOPLU BİR AMACA YÖNELİK MOMENTUM OLUŞTURAMAYACAĞINIZI, KOORDİNASYON SAĞLAYAMAYACAĞINIZI ÖNEMLİ ZAMAN VE KAYNAK KAYIPLARINA NEDEN OLACAĞINIZIN FARKINA VARIN. HER DEPARTMANDA(SÜREÇTE) KİŞİSEL USULLERİN YANINA BAŞARIYI GETİRMİŞ İLERİ METOTLARIN GİRMESİNİ SAĞLAYIN. KİŞİSEL BELLEKLERE DEĞİL KURUMSAL BELLEĞE YATIRIM YAPIN.
- VİZYON VE MİSYON: STRATEJİK PLANLAMANIN BU İLK ÇALIŞMASINDA TÜM PERSONELİ GERÇEKTEN HAREKETE GEÇİRECEK PAYLAŞIMLI VİZYON VE MİSYONLARINIZI BELİRLEYİN.
- MOTİVASYON: VİZYONUNUZU GERÇEKÇİ AMA İDDİALI KURUN. İNSANLARI HAREKETE GEÇİREMEYEN BİR VİZYON WEB SİTESİNDE YAZILI BİR METİN OLMAK DIŞINDA BİR İŞE YARAMAZ. PAYDAŞI OLUNMAYAN BİR VİZYON VE MİSYON İSE ÇALIŞANLARI HAREKETE GEÇİRMEZ. TÜM ÇALIŞANLARI STRATEJİK PLANLAMA AŞAMALARINCA KURUMSAL/BİREYSEL HEDEFLER GERÇEKLEŞTİKÇE GAYRİ MADDİ/MADDİ ÖDÜLLENDİRMEYE HAZIR OLUN. MUTLAKA ÖNERİLERİ DİKKATE ALACAK SİSTEM KURUN, TAKDİR VE ÖDÜL MEKANİZMASINI ÇALIŞTIRIN. İŞİNİ SEVEN İNSANLARIN YARATACAĞI KATMA DEĞERİ ÖNEMSEYİN. ŞİRKETİNİZE İNOVASYON, İYİLEŞTİRME VE FARK BU İNSANLARDAN GELİR. EGOLU YILDIZLARDAN UZAK DURUN. TAKIM OLMAYA VE ÖĞRENMEYE AÇIK, YETKİN İNSANLARI BİR ARAYA GETİRİN.
- DEĞERLER: ADALET BAŞTA OLMAK ÜZERE EVRENSEL VE KURUMSAL TECRÜBELERDEN OLUŞAN DEĞER VE İLKELERİNİZİ BELİRLEYİN VE ŞİRKETİNİZE ETKİN BİR ŞEKİLDE İLETİŞİMİNİ YAPIN. DEĞER VE İLKELERİNİZİN KİMİ ZAMAN SİZE RAĞMEN SİZİ DAHİ KORUYUCU GÖREV GÖRECEĞİNİ UNUTMAYIN. DEĞERLERİNİZE VE İLKELERİNİZE UYUP UYMAYACAĞINIZ ÇETİN SINAVLARLA TEST EDİLDİĞİNDE ONLARDAN ÖDÜN VERMEYİN. KURUM DEĞER VE İLKELERİNİN TÜM ÇALIŞANLARINIZCA BENİMSENMESİNİ SAĞLAYIN. BU İLKELERİ HALİ HAZIRDA BENİMSEMİŞ ROL MODEL OLACAK YÖNETİCİLER İLE ÇALIŞIN.
- BİREYSELLEŞTİRME KURUM VİZYONUNU BELİRLEDİKTEN SONRA HERKESİN KİŞİSEL VİZYON VE MİSYONLARINI BELİRLEMESİNİ SAĞLAYIN. ÇALIŞANLARINIZIN ZİHNİNDE ORTAK YAŞANACAK BİR HİKAYENİN NEDEN PARÇASI OLMAK İSTEDİKLERİ KONUSUNDA NETLİK OLUŞTURMALARINA DESTEK VERİN. BUNUN İÇİN İK DEPARTMANINIZA GEREKİRSE ÖZEL GÖREV VERİN.
- YETKİN İNSAN KAYNAĞI: SİZİ VİZYONUNUZA GÖTÜRECEK EN ÖNEMLİ BİLEŞEN YETKİN VE LİDERLİK YAPABİLEN İNSAN KAYNAĞIDIR. UNUTMAYIN YETKİN İNSANLARIN ŞİRKETİNİZE MALİYETİ DEĞİL KATMA DEĞERİ VARDIR. YETKİN İNSAN KAYNAĞI OLMAYAN ORGANİZASYONLAR UMUTLARINI YİTİRİP DEPRESYONA GİRERLER, YALNIZCA KAYIPLARINI VE İNSAN BULMAKTA ÇEKTİKLERİ GÜÇLÜKLERİ ÖNE SÜREREK KENDİLERİNİ KURBAN İLAN EDERLER. OYSA YETKİN İNSANLAR HER ZAMAN ÇALIŞMA HAYATINDA MEVCUTTURLAR. ONLARI EKİBİNİZE KATTIĞINIZDA GEÇMİŞİ DEĞİL GELECEĞİ DÜŞÜNMEYE BAŞLARSINIZ. ONLARI MUTLAKA BULUN, KAZANILACAKLARA VE BİRLİKTE YARATACAĞINIZ HİKAYENİZE ORTAK ETTİĞİNİZDE SİZE KATILACAKLARINI GÖRECEKSİNİZ.
- PAYLAŞIM: ŞEF KADEMESİNDEN İTİBAREN YUKARI DOĞRU İNSAN KAYNAĞINIZI ŞİRKETİNİZE ORTAK ETMEYE HAZIR OLUN. RESMEN HİSSE VEREMİYORSANIZ HİSSE KARŞILIĞI PRİM VERİN. LİYAKAT ESASINA GÖRE TASARLANMIŞ MADDİ REFAH ÜRETECEK BİR PERFORMANS VE TAKDİR SİSTEMİ OLUŞTURUN. MADDİ ENDİŞEDEN ARINMIŞ BİR ORTAMDA KATKI VE FARK YARATACAK PSİKOLOJİYİ HAREKETE GEÇİREBİLECEĞİNİZİ HATIRLAYIN. PERSONELİNİZE KİŞİSEL/AİLE BÜTÇE PLANLAMASI KONULARINDA İK DEPARTMANINIZ VE EĞİTİMLER ARACILIĞI İLE DESTEK ÜRETİN.
- TEK ADAM-GENEL MÜDÜR: FİRMALAR NE KADAR YETKİN OLURSA OLSUN; YORULMA, HATA, SORUMLULUK, SAĞLIK, STRES, TEKLİ BAKIŞ AÇISI, KADROLAŞMA, DEJENERASYON, KONFORMİZM, GÜÇ SARHOŞLUĞU, İLİŞKİLENDİRME SÜİSTİMALLERİ VS. GİBİ BİR ÇOK RİSK FAKTÖRÜ NEDENİYLE BİR KİŞİYE TESLİM EDİLEMEZ, YÖNETİM İÇİN MUTLAKA LİDER BİR EKİP KURUN. BELİRLİ PERİYODLARDA BU EKİBİ KENDİ İÇİNDE ROTASYONA TABİ TUTUN. BKNZ. İCRA KURULU
- İCRA KURULUNUZ ‘A TAKIMINIZDIR’ VE ŞİRKETİNİZİN KADERİNİ BELİRLER. YETKİN, DÜRÜST, ÖĞRENMEYE AÇIK (EGOSUZ) YAKIN FREKANSTAN OLUŞAN SÜPER BİR LİDER EKİP KURUN. ŞİRKET İŞLEVLERİNİ KATEGORİZE EDİP İCRA KURULUNDA GÖREV ALANI PAYLAŞIMI OLUŞTURUN. İCRA KURULUNUZU ŞİRKETE VE ŞİRKETİN BAŞARILARINA ORTAK EDİN.
- KOORDİNASYON: YÖNETİM KURULU VE DANIŞMA KURULU KADEMESİNDEN BAŞLAYARAK TÜM ÜST YÖNETİM ORGANLARI İÇİNDE VE ARASINDA ETKİLEŞİM VE KOORDİNASYON SİSTEMİ KURUN. GEREKİRSE BUNUN İÇİN KOORDİNATÖR ATAYIN.
- TOPLANTI-İLETİŞİM: TÜM ALT VE ÜST YÖNETİM KADEMELERİ İÇİN KOORDİNASYON OLUŞTURACAK AYRICA ETKİN AKSİYON/ÇIKTI ALACAK BİR TOPLANTI MATRİKSİ VE TOPLANTI YÖNETİM METODU OLUŞTURUN.
- FİNANS: MÜMKÜN OLAN EN İYİ FİNANS DEPARTMANINI KURUN. FİNANS, MUHASEBE VE KONTROL İŞLEVLERİNİ VE IFRS STANDARTLARINI EN ÜST SEVİYEDE OLUŞTURUN.
- MALİYET MUHASEBESİ ÜRETİM FİRMASI İSENİZ MALİYET MUHASEBESİ KURUN. REKABET DÜNYASINDA HAYATTA KALMAK İSTİYORSANIZ MALİYETLERİNİZİ GERÇEK ZAMANLI ALMAK İÇİN GEREKEN TÜM OTOMASYON, YAZILIM VE TEKNOLOJİLERDEN YARARLANIN.
- BÜTÇE: KURUM VE DEPARTMAN BÜTÇELERİNİZİ OLUŞTURUN. BÜTÇENİZ YOKSA HARCAMALARINIZ VE KAYNAK KAYIPLARINIZ ÜZERİNDE HİÇ BİR DENETİM GÜCÜNÜZ YOKTUR.
- NAKİT AKIŞINIZI ÇIKARIN. ŞİRKETİNİZİN KREDİ VE ÖZ KAYNAK KULLANIMINI, ÖDEMELER DENGESİNİ TAKİP EDİN.
- PROJEKSİYON: VİZYONUNUZU VE HEDEFLERİNİZİ ESAS ALAN 3-5 YILLIK FİNANSAL ÖNGÖRÜ ÇIKARTIN. YATIRIMLARINIZ İÇİN DETAYLI FİZİBİLETELER, SİMÜLASYONLAR STRES TESTLERİ SENARYOLAR VE B PLANLARI OLUŞTURUN.
- GÖRECELİK: PAHALI YA DA UCUZ, AZ YA DA ÇOK, YAVAŞ VEYA HIZLI KAVRAMLARI İLE KARŞILAŞIP KARAR VERMENİZ GEREKTİĞİNDE SALT SEZGİLERİNİZE DEĞİL RASYOLARA, SEKTÖREL VE EKONOMİK İSTATİSTİKLERE, KIYASLAMALARA, FAYDA-MALİYET ORANINA, BÜTÇENİZE VE GEÇMİŞ YILIN GÖSTERGELERİNE BAKIN. ÖRNEĞİN VERİMLİLİĞİNİZİ SEKTÖREL ORTALAMAYA VEYA PERSONEL MALİYETİNİZİ İSE CİRONUZA ORANLAYARAK DEĞERLENDİRİN. YATIRIMLARINIZI FİZİBİLİTE, GERİ DÖNÜŞ VE BÜTÇE ŞARTLARINIZA GÖRE TASARLAYIN. DUYGULARINIZIN RASYONELİNİZİ MANİPÜLE ETMESİNE İZİN VERMEYİN.
- KPI: KURUM VE DEPARTMANLARIN ANAHTAR PERFORMANS GÖSTERGELERİNİ BELİRLEYİN. ŞİRKETİNİZİN VERİLERİ OLMAKSIZIN KARANLIKTA İLERLİYORSUNUZ DEMEKTİR.VERİLERİNİZİ HASSAS BİÇİMDE HAFTALIK, AYLIK VE ÇEYREK PERİYODLARDA ÖLÇÜN, DENETLEYİN VE BÜYÜK RESMİN ANLAŞILIP PAYDAŞLARINIZ ARASINDA KATKI MOTİVASYONUN OLUŞMASI İÇİN FİNANSAL VERİLER DAHİL PAYLAŞIN.
- KONTROL PANELİ- DASHBOARD: İCRA KURULU VE YÖNETİM KURULU İLETİŞİMİ İÇİN ETKİN BİR GÖSTERGE TABLOSU OLUŞTURUN (DASHBOARD)
- İK: İNSAN KAYNAKLARI İŞLEVİ ÖZLÜK HAKLARINDAN ÇOK DAHA FAZLASIDIR. İNSAN KAYNAKLARI DOĞRU ELEMAN SEÇİMİNDEN TUTUNDURMAYA, ÇALIŞAN MEMNUNİYETİNDEN, YETENEK YÖNETİMİNE KADAR STRATEJİK KATKI İÇEREN BİR ÇOK ALT SÜRECİ İÇERİR. BU SÜREÇLERDEN MAKSİMUM VERİYİ ALMAK İÇİN ETKİN BİR İK DEPARTMANINA YATIRIM YAPIN.
- PERFORMANS YÖNETİMİ: PERSONELİNİZ İÇİN YALIN VE MOTİVE EDİCİ BİR PERFORMANS YÖNETİMİ SİSTEMİ KURUN. PERFORMANS YÖNETİMİNİZİ RUTİN ANAHTAR VERİ HEDEFLERİNİN YANI SIRA PROJE PERFORMANSLARINA BAĞLAYIN.
- ROTASYON VE YETENEK YÖNETİMİ YAPIN. PERSONELİN BULUNDUĞU POZİSYONDA GÜÇ, KONFORMİZM VE KÖRLÜK HASTALIĞINA KAPILACAĞI ORTAMA OLANAK VERMEYİN.
- AİDİYET: YETKİN İNSANLARIN ŞİRKETİNİZİ TEREDDÜTSÜZ SEÇMESİNİ, SEÇTİKTEN SONRADA KALMASINI SAĞLAYACAK AİDİYET POLİTİKALARI, PAKETLER, FAALİYETLER VE İMKANLAR YARATIN. ŞİRKETİNİZİN ALT YAPISINI SOSYAL İHTİYAÇLARI RAHATÇA VE YARATICI ŞEKİLDE KARŞILAYACAK ŞEKİLDE TASARLATTIRIN. HER YAŞ GURUBUNUN VE JENERASYONUN AİDİYET BEKLENTİSİ FARKLIDIR BUNLARI ÇÖZÜMLEYEREK ŞİRKETİNİZDE KARŞILIKLARINI YARATIN VE İLETİŞİMİNİ YAPIN.
- LİDERLİK, ÖĞRENEN BİREY/ ORGANİZASYON/ EKİP OLMAK/YAPICI İLETİŞİM/ BÜTÜNSEL GELİŞİM/ LİDER YETİŞTİREN HİZMETKAR LİDERLİK/ INNOVASYON/ TUTKU, UYGULAMA İLE ÖĞRENME, ÖĞRENDİĞİNİ PAYLAŞMA, İŞ YAŞAM DENGESİNİN, ŞİRKETİNİZİ OLUŞTURAN TÜM ÇALIŞANLARIN ANCAK BAŞTA SİZİN ORTAK BAKIŞ AÇINIZ OLMASI İÇİN SÜREKLİ EĞİTİM VE EYLEM İÇİNDE OLUN.
- SOSYAL-BÜTÜNSEL- SORUMLULUK: KİŞİSEL VİCDAN VEYA BORÇLULUK DUYGUNUZU SOSYAL SORUMLULUK BİLİNCİNE ÇEVİRİN. BUNU ŞİRKET İÇİ PERSONELİNİZDEN BAŞLAYARAK DIŞA DOĞRU KATILIMCI PROJELER İLE ŞEKİLLENDİRİN. VERİCİLİK POTANSİYELİNİZİ RASTGELELİKTEN ÇIKARTIP KURUMSALLAŞTIRIN. NİHAİ MİSYONUNUZ KENDİNE YETEN, ÖĞRENEREK YENİLENEN, GİRİŞİMCİ, RUHU VE MOMENTUMU OLAN VE ALMA VERME DENGESİNİ SAĞLAMIŞ ÖRNEK BİR KURUM OLMAK OLSUN. KENDİ YAŞAMINIZDA DÖRT ALANDAN OLUŞAN (İÇ DÜNYA-AİLE-İŞ-SOSYAL) BÜTÜNSEL DENGENİZİ KURUN ZOR ZAMANLARADA DESTEK ALMAYA AÇIK OLUN.
